Sơn - Cẩm -Hà - vùng chiến khu xưa của huyện trong những năm trước đây là một vùng quê gần như biệt lập với bên ngoài, qua 40 năm xây dựng và phát triển, nhất là từ khi có ba con đường liên huyện mở ra ba hướng được thâm nhập nhựa phang phiu, Sơn-Cẩm-Hà đã nhanh chóng đổi thịt thay da.

       Mạng lưới điện quốc gia đã được kéo về đến các thôn xa làng gần. Hệ thống đường giao thông nông thôn được làm mới nới rộng, trong đó có nhiều đường liên xóm liên thôn đã được bê tông hóa. Trường học, trạm y tế cũng đã xây dựng kiên cố, khang trang. Đời sống của người dân Sơn- Cấm-Hà không ngừng được cải thiện và nâng lên.

     Sau những ngày mưa dai dẳng, nắng lên, chúng tôi có chuyến về khảo sát tại vùng quê Sơn-Cẩm-Hà - tên gọi tắt của ba xã Tiên Sơn, Tiên Cẩm và Tiên Hà - vùng quê nằm phía tây bắc huyện. Trong những ngày này, cán bộ và nhân dân Sơn-Cẩm-Hà đang có nhiều hoạt động chào mừng kỷ niệm 40 năm ngày giải phóng quê hương. Qua 40 năm xây dựng và phát triển vùng quê Sơn-Cẩm-Hà đã có những đổi thay đáng mừng.

     Vùng quê này, trước đây thuộc vùng sâu vùng xa, nhưng bây giờ lại là cửa ngõ mở ra ba hướng: Hiệp Đức, Tam Kỳ và trung tâm huyện lỵ Tiên Phước. Ngã nào đi vào cũng dễ dàng, đi ra cũng thuận lợi. Bởi hai tuyến đường huyết mạch ĐT.614 và ĐT.615 đã được thảm nhựa bằng phẳng. Mạng lưới điện quốc gia đã được kéo về đến các thôn xóm. Hệ thống đường giao thông nông thôn được mở rộng, trong đó có nhiều đường liên xóm liên thôn đã được bê tông hóa. Trường học, trạm y tế cũng đã xây dựng kiên cố, khang trang. Sự quan tâm của Đảng và Nhà nước trong việc xây dựng cơ sở hạ tầng ở Sơn-Cẩm-Hà trong những năm qua đã tạo điều kiện cho vùng quê này phát triển kinh tế-xã hội. 

Những cánh đồng năng suất cao tại xã Tiên Sơn

Tiềm năng và thế mạnh của huyện Tiên Phước nói chung, vùng quê Sơn-Cẩm-Hà nói riêng, là kinh tế vườn, kinh tế trang trại và chăn nuôi. Nhũng năm gần đây, việc cải tạo vườn tạp được bà con nông dân coi trọng. Tại Tiên Sơn, xã đầu tiên của vùng chiến khu xưa được chọn làm điểm để triển khai chương trình mục tiêu quốc gia về nông thôn mới, trong những năm qua, bên cạnh đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, Tiên Sơn đặc biệt chú trọng xây dựng nhiều mô hình phát triển sản xuất, xây dựng kế hoạch hỗ trợ cho các tổ hợp tác và nhân rộng các mô hình làm ăn có hiệu quả góp phần giải quyết việc làm tăng thu nhập cho từng hộ dân.

Bằng việc thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, sau 4 năm phát động xây dựng NTM, xã Tiên Sơn đã đạt được 13/19 tiêu chí; thu nhập bình quân đầu người đạt 21 triệu đồng/người/năm. Tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 53,63% xuống còn 4,17%, đến nay xã đã bê tông hóa được trên 16 km đường trục xã, trục thôn, đường ngõ xóm và đường nội đồng. Xã cũng đã xây dựng một trạm biến áp và 5km đường dây trung hạ thế với tổng kinh phí gần 6 tỷ đồng; đầu tư xây dựng nhà sinh hoạt cộng đồng thôn 1, thôn 2 và đập chứa nước ở thôn 4. Xây dựng trường THCS Lê Cơ. Bộ mặt nông thôn nơi đây đã có nhiều khởi sắc. 

Không chỉ Tiên Sơn các xã Tiên Hà, Tiên Cấm cũng đang từng ngày thay da đối thịt. Nhiều hộ gia đình ở đây đã mạnh dạn đầu tư phát triến kinh tế vườn, vườn rừng đem lại hiệu quả cao. Bình quân hằng năm nhân dân cải tạo được hàng chục ha vườn tạp thành vườn có hiệu quả kinh tế với các loại cây trồng như tiêu, chuối, các loại cây ăn quả, trồng mới hàng trăm ha rừng. Giá trị khai thác gỗ rừng hằng năm đem lại nguồn thu nhập không nhỏ cho các hộ dân, nhiều hộ thoát nghèo, vươn lên làm giàu. 

Sơn Cẩm Hà là vùng quê bán sơn địa nên có nhiều thuận lợi trong việc chăn nuôi gia súc gia cầm. cấp ủy và chính quyền địa phương khuyến khích người dân khai thác thể mạnh thứ hai sau kinh tế vườn để tạo nguồn thu nhập. Nhờ vậy, nhiều năm nay Sơn-Cẩm-Hà luôn duy trì tổng đàn gia súc gần 10.000 con, tổng đàn gia cầm trên 50.000 con. Điều đáng ghi nhận là người dân địa phương đã từng bước nạc hóa đàn heo và sind hóa đàn bò. Trong đó, xã Tiên Sơn đã sind hóa đàn bò đạt trên 66%, nạc hóa đàn heo đạt 40%. Tiên Hà đàn bò lai chiếm tỷ lệ trên 54%, Tiên cẩm 65% so với tổng đàn. Nhiều hộ đầu tư vốn liếng chăn nuôi bò đàn, chăn nuôi heo với số lượng lớn và thực hiện nghiêm túc việc tiêm phòng dịch bệnh cho gia súc theo định kỳ. 

Kinh tế phát triển nên đời sống của người dân ở vùng quê Sơn cẩm Hà cũng ngày càng sung túc hơn. Phần lớn nhà cửa của người dân được xây dựng kiên cố, hơn 90% số hộ có các phương tiện nghe nhìn. Bên cạnh sự nỗ lực vươn lên của nhân dân, nhà nước cũng đã ưu tiên đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng cho các địa phương, đặc biệt là trên lĩnh vực giao thông. Một số công trình lớn như cầu Tài Thành, cầu sông Khân Tiên Hà đưa vào sử dụng đã tạo điều kiện thúc đẩy kinh tế nơi đây phát triển mạnh hơn. Tỷ lệ hộ nghèo hằng năm giảm từ 3-5%. Phonẹ trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở” đã đi vào chiều sâu với kết quả khả quan, nhiều thiết chế văn hóa được xây dựng đáp ứng nhu cầu sinh hoạt, vui chơi giải trí của nhân dân. Hiện nay Tiên Cẩm đạt 7/19 tiêu chí về xây dựng nông thôn mới, Tiên Hà đạt 4/19 tiêu chí. 

Từ một một vùng quê gần như biệt lập với bên ngoài, khi có ba con đường liên huyện mở ra ba hướng được thâm nhập nhựa, Sơn-Câm-Hà đã nhanh chóng đổi thịt thay da. Và người dân ở vùng quê bán sơn địa đã đầu tư vốn liếng phát triển ngành nghề tiếu thủ công nghiệp như mộc, nề, xay xát, dịch vụ vận tải, khai thác vật liệu xây dựng, buôn bán các mặt hàng phục vụ sản xuất và đời sống... Sơn-Cẩm-Hà đã không còn là một vùng sâu vùng xa như một thời đã qua mà nơi đây bộ mặt nông thôn mới đang từng bước hình thành và ngày càng khởi sắc. 

                         Lê Văn Vinh - Trưởng phòng TC-KH Tiên Phước