Thành lập năm 2013 với vốn đầu tư 1,4 tỷ đồng nhưng mãi đến năm 2018, HTX Tiền Phong mới thực sự đầu tư bài bản cho chăn nuôi và vườn ươm. Hiện HTX giải quyết việc làm thường xuyên cho 4 lao động và có 7 - 8 lao động thời vụ. Năm 2020, tiền lãi từ chăn nuôi và vườn ươm đạt 750 triệu đồng.

HTX đã dành khoản tiền lãi để tái đầu tư, phát triển sản xuất. HTX đang thực hiện dự án phát triển sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị gắn với sản xuất và tiêu thụ sản phẩm bưởi da xanh, chuối nai (chuối mốc) trên địa bàn huyện Tiên Phước. Đặc biệt, thực hiện Đề án 03 của huyện Tiên Phước về phát triển kinh tế vườn, kinh tế trang trại, HTX đầu tư vườn ươm cây măng cụt với quy mô lớn. 

Vườn ươm măng cụt chất lượng cao

Những năm trước đây HTX Nông nghiệp và kinh doanh dịch vụ Tiền Phong được biết đến là doanh nghiệp kinh doanh cây giống chất lượng cao, mỗi năm cung ứng ra thị trường khoảng 500 nghìn cây keo giống. Tuy nhiên, tâm huyết với sản phẩm địa phương với các loại cây bản địa như chuối nai, sầu riêng, bưởi da xanh..., HTX tự ươm giống và bán ra thị trường để cung cấp cây giống có chất lượng cho người dân.

HTX đầu tư 2 tỷ đồng để làm vườn ươm cây măng cụt trên diện tích 5.000m2 với khoảng 12 nghìn cây giống. Ông Dương Thái Xuân Tuấn - Giám đốc HTX cho biết, qua hơn một năm chăm sóc, đến nay cây giống măng cụt có thể xuất bán ra thị trường. HTX mua giống cây măng cụt con tại “thủ phủ” măng cụt (tỉnh Bến Tre) khi cây chỉ khoảng 10 - 15cm. 

Cây phải được sang bầu, thay đất sau khi mua về để làm quen với thổ nhưỡng khí hậu Quảng Nam. Đây là công đoạn quan trọng để cây sống đạt tỷ lệ cao. Sau hơn một năm chăm sóc, hiện cây măng cụt trong vườn ươm của HTX cao hơn 60cm, lá già, nứt nhánh, không sợ dập hư khi vận chuyển và đủ điều kiện bán cho người trồng với giá 150 nghìn đồng/cây.

Thời gian qua, cây giống măng cụt đem lại doanh thu cho HTX hơn 1,4 tỷ đồng. Trong đó, HTX hợp đồng với Phòng NN&PTNT huyện Tiên Phước bán hỗ trợ cây giống cho người dân nhằm tránh tình trạng người dân mua cây giống trôi nổi, kém chất lượng trên thị trường.

Ông Tuấn cho biết, đã đề xuất UBND huyện hỗ trợ nông dân địa phương mua trợ giá cây giống với mức 50% và hộ khó khăn có thể cho nợ toàn bộ để nông dân có thể phát triển vườn măng cụt theo định hướng phát triển của tỉnh và huyện trong tương lai.

Theo ông Tuấn, cây măng cụt dễ thích nghi với đất đồi Quảng Nam, tán lá rộng, bộ rễ phát triển mạnh, ít sâu bọ nên có khả năng tăng độ che phủ và giữ nước tốt. Măng cụt của Quảng Nam trái vụ so với măng cụt miền Nam nên giá bán cao hơn (măng cụt miền Nam thu hoạch vào tháng 7, tháng 8; trong khi vụ chính măng cụt của Quảng Nam là tháng 11, tháng 12; giá bán hơn 100 nghìn đồng/ kg). Trong khi chờ măng cụt cho trái, người dân có thể xen canh các loại cây ăn quả khác để đem lại nguồn thu.

Gà thảo mộc OCOP

Trước khi đầu tư vườn ươm giống măng cụt, HTX Nông nghiệp và kinh doanh dịch vụ Tiền Phong nổi tiếng với sản phẩm gà thảo mộc Tiên Phước và sản phẩm này đạt 3 sao OCOP năm 2020. HTX đầu tư trang trại nuôi gà theo phương pháp thảo mộc để thịt chắc, thơm ngon. Trang trại rộng rãi và nhờ có kỹ thuật chăm sóc nên gà ít bị dịch bệnh. 

HTX nuôi gà theo kiểu thông thường, đến khi gà được hơn 1 tháng tuổi là bắt đầu cho ăn, uống nước thảo mộc bằng cách trộn thức ăn với các loại rau cỏ, thảo mộc có sẵn trong trang trại (rau muống, cỏ voi, húng quế, hương thảo, lá vối, lá quế, sa nhân, diếp cá…) với liều lượng 20 - 30% khẩu phần ăn. 

HTX còn dùng bã thuốc bắc phơi khô, xay nhuyễn làm nền chuồng để khử trùng và khử mùi hôi chuồng trại. Định kỳ mỗi tháng xông lá thị vào chuồng để hạn chế bệnh tiêu chảy và tăng cường kháng sinh cho gà. Sau một tháng nuôi thảo mộc, gà được cho ăn thức ăn do HTX tự chế biến để đảm bảo chất lượng và giảm giá thành, đến khi được hơn 5 tháng mới xuất bán.

Mỗi lứa HTX bán ra thị trường 300 - 400 con gà với giá 110 - 120 nghìn đồng/kg. Tính đến nay, HTX đã đưa ra thị trường khoảng 10 nghìn con gà. Hiện tại đàn gà của HTX Tiền Phong có khoảng 1.000 con, không đủ đáp ứng nhu cầu thị trường. 

HTX đang đầu tư 2 tỷ đồng để cải tạo 4 chuồng trại, mua con giống, thức ăn, mỗi chuồng có thể nuôi 2.000 - 2.500 con và nếu được chính quyền địa phương hỗ trợ, HTX sẽ liên kết với các chủ trang trại nuôi gà trên địa bàn, hướng dẫn chăn nuôi gà thảo mộc và bảo đảm đầu ra.

Ngoài vườn ươm cây măng cụt, cây giống bản địa và chăn nuôi gà thảo mộc, HTX Nông nghiệp và kinh doanh dịch vụ Tiên Phong còn đầu tư chăn nuôi heo rừng lai (phối giống heo rừng lai với heo Móng Cái). 

Hiện HTX có 70 con heo lai và đang tiếp tục xây dựng chuồng trại để nâng tổng đàn lên 300 con trong năm nay. Ngoài ra, HTX nhận làm các công trình chỉnh trang khu dân cư nông thôn mới (trồng cây xanh cảnh quan, làm đường bê tông); tư vấn, tập huấn, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi cho người dân; liên kết sản xuất gắn với phân phối, tiêu thụ sản phẩm sạch theo chuỗi giá trị.

Châu Nữ - Báo Quảng Nam