Công tác giám sát của Thường trực HĐND huyện trên lĩnh vực KT-TN-MT
Hội đồng nhân dân gồm các đại biểu Hội đồng nhân dân do cử tri ở địa phương bầu ra, là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân, chịu trách nhiệm trước nhân dân địa phương và cơ quan Nhà nước cấp trên. Thường trực Hội đồng nhân dân là cơ quan thường trực của Hội đồng nhân dân, thực hiện những nhiệm vụ quyền hạn theo quy định của Luật tổ chức chính quyền địa phương và các quy định khác của pháp luật có liên quan; chịu trách nhiệm và báo cáo công tác trước Hội đồng nhân dân.
Để thực hiện tốt vai trò trách nhiệm theo Luật định, trong 10 tháng qua, Thường trực Hội đồng nhân dân huyện Tiên Phước đã triển khai một số nội dung trọng tâm trong Kế hoạch giám sát của Thường trực HĐND huyện trong năm 2019 trên lĩnh vực kinh tế, tài nguyên, môi trường, đó là: Giám sát Phòng Tài nguyên & Môi trường, Công ty trách nhiệm hữu hạn Hùng Vân giải quyết ý kiến, kiến nghị của cử tri, nhân dân về tình hình ô nhiễm môi trường tại xã Tiên Phong. Giám sát Phòng Kinh tế - Hạ tầng trong việc thực hiện Nghị quyết 18/NQ-HĐND ngày 15/12/2016 về phát triển Thương mại - Dịch vụ huyện Tiên Phước giai đoạn 2016 -2020; Chương trình khuyến công; Đề án kiên cố hóa đường ĐH. Giám sát Phòng NN&PPTNT huyện về thực hiện Đề án 02 của UBND huyện về phát triển kinh tế vườn, kinh tế trang trại, du lịch sinh thái mang đặc trưng vùng trung du xứ Quảng giai đoạn 2017 - 2025.
Thực tế cho thấy, tình hình kinh tế của huyện trong thời gian qua có bước phát triển khá toàn diện trên các lĩnh vực như sản xuất nông lâm nghiệp, công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, thương mại dịch vụ; giá trị sản xuất Thương mai - Dịch vụ tăng, chiếm tỷ trọng ngày càng cao trong cơ cấu kinh tế (54,88%), vượt chỉ tiêu nghị quyết đề ra; công tác quản lý tài nguyên thiên nhiên, bảo vệ môi trường được chú trọng. Vai trò tham mưu của các phòng, ban trên các lĩnh vực được phát huy. Phòng Kinh tế - Hạ tầng đã tham mưu UBND huyện tổ chức thực hiện đạt kế hoạch tỉnh giao về kiên cố hóa đường ĐH (mỗi năm 4,9 km). Phát huy vai trò chủ đầu tư trong việc kiểm tra, đôn đốc thi công công trình đúng tiến độ. Ngoài ra, còn đề xuất lồng ghép các nguồn khác để đầu tư thêm một số tuyến đường, phục vụ việc đi lại thuận tiện hơn. Hầu hết các tuyến đường đều cơ bản đảm bảo chất lượng, ít có ý kiến phản ánh của cử tri. Tình hình giải ngân các công trình đạt yêu cầu. Ủy ban nhân dân huyện chỉ đạo Phòng Tài nguyên - Môi trường tham mưu xây dựng kế hoạch kiểm tra, giám sát tình hình môi trường trại heo Hùng Vân; phối hợp với các đơn vị chức năng lấy mẫu phân tích đánh giá chất lượng nguồn nước thải; kiến nghị Sở Tài nguyên - Môi trường kiểm tra, thanh tra việc thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường tại công ty.
Phòng Nông nghiệp & Phát triển nông thôn được giao nhiệm vụ là cơ quan thường trực, đã có nhiều cố gắng trong công tác tham mưu chỉ đạo, theo dõi, hướng dẫn thực hiện Đề án 02. Trong đó, chủ trì, phối hợp các cơ quan liên quan tham mưu xây dựng, triển khai một số nội dung cơ bản về phát triển KTV-KTTT, mô hình chỉnh trang vườn xanh - sạch - đẹp - hiệu quả, phát triển hạ tầng thủy lợi phục vụ kinh tế vườn. Đồng thời, phối hợp tham mưu các nhiệm vụ quy hoạch vùng sản xuất, giao thông, làng nghề truyền thống … qua hơn một năm triển khai thực hiện Đề án 02 trên địa bàn huyện, nhận thức của nhiều nông dân về đầu tư phát triển kinh tế vườn, kinh tế trang trại, chỉnh trang vườn nhà ngày càng được nâng cao; ứng dụng khoa học kỹ thuật ngày càng rộng rãi; nhiều mô hình sản xuất tập trung được hình thành. Nhiều nông dân mạnh dạn đầu tư hàng trăm triệu để cải tạo, chỉnh trang, chất bờ đá, thâm canh cây trồng, tạo mô hình vườn nhà xanh - sạch - đẹp - hiệu quả, đảm bảo tăng giá trị kinh tế, văn hóa, đồng thời phục vụ nhu cầu du lịch sinh thái và góp phần đa dạng sản phẩm nông nghiệp đặc trưng của địa phương trong thời gian đến.
* Những tồn tại, hạn chế:
- Việc thực hiện Nghị quyết 18 về phát triển thương mại dịch vụ: Phòng Kinh tế - Hạ tầng tham mưu UBND huyện ban hành kế hoạch thực hiện nghị quyết hằng năm chưa đầy đủ. Việc hướng dẫn xã, thị trấn xây dựng kế hoạch thực hiện hằng năm chưa rõ, thiếu tính cụ thể trong việc phân cấp, phân công nhiệm vụ cho xã, thị trấn; một số xã, thị trấn chưa xây dựng kế hoạch thực hiện. Một số công trình hạ tầng chưa được đầu tư như: khách sạn, kho bãi phục vụ lưu thông hàng hóa, nông sản; chậm đầu tư cửa hàng xăng dầu. Hệ thống chợ một số xã chưa phát huy hiệu quả (Tiên Cẩm, Tiên Cảnh); nhà lồng chợ xuống cấp, không đảm bảo phòng chống cháy nổ, sắp xếp các mặt hàng thiếu hợp lý (Tiên Kỳ, Tiên Thọ); chợ Tiên Lãnh, Tiên Phong xúc tiến đầu tư chậm. Phối hợp với UBND xã thống kê các cơ sở sản xuất kinh doanh nhỏ lẻ chưa đăng ký kinh doanh, tổ chức cam kết đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm (giữa phòng KT-HT và chủ cơ sở) chưa thực hiện được. Nguồn vốn đầu tư phát triển hạ tầng thương mại - dịch vụ chưa được thống kê, đánh giá đầy đủ.
- Công tác thông tin, tuyên truyền về Đề án 02 đã được chú trọng nhưng chưa thường xuyên, liên tục và đồng bộ; các cơ quan truyền thông địa phương chưa có kế hoạch tuyên truyền chuyên đề; số hộ đăng ký ban đầu nhiều nhưng thực hiện không đạt yêu cầu nên tỷ lệ đạt để nghiệm thu giải ngân kinh phí thấp (1,946 tỷ đồng). Chưa xây dựng được nhiều mô hình trang trại quy mô lớn; mô hình chỉnh trang vườn xanh - sạch đẹp - hiệu quả ở các xã còn ít (2 mô hình/xã). Việc phối hợp theo dõi, đôn đốc Đảng ủy cơ sở xây dựng nghị quyết chuyên đề, UBND xây dựng kế hoạch chưa được chú trọng (chỉ có 6/15 xã, thị trấn gửi nghị quyết). Sản phẩm nông nghiệp sản lượng ít, chưa có điều kiện để đầu tư công nghệ chế biến sau thu hoạch. Một số hợp tác xã hoạt động chưa có hiệu quả.
- Quản lý giám sát thi công một số tuyến giao thông nông thôn chưa chặt chẽ, chất lượng không cao, không cắm mốc để nhân dân lấn chiếm lề đường trồng cây ảnh hưởng giao thông, quyết định thu hồi, chỉnh lý biến động đất cho nhân dân chưa kịp thời; tiến độ thanh quyết toán công trình, xử lý nợ đọng chậm.
- Trong công tác bảo vệ môi trường: Tại trại chăn nuôi heo Hùng Vân, tình trạng ô nhiễm môi trường đặc biệt nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe và đời sống nhân dân 2 xã (Tiên Mỹ, Tiên Phong); Phòng Tài nguyên - Môi trường chưa tham mưu giải pháp xử lý triệt để. Sau giám sát, Thường trực Hội đồng nhân dân huyện kiến nghị Ủy ban nhân dân huyện chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, địa phương liên quan có biện pháp khắc phục tồn tại đã nêu; kiến nghị UBND tỉnh, Sở Tài nguyên - Môi trường khẩn trương giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường của Công ty Hùng Vân. Ủy ban nhân dân tỉnh đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty TNHH Hùng Vân.
Để việc giám sát đạt kết quả tốt, cần chú ý phát hiện những việc làm được, những tồn tại hạn chế, trách nhiệm của người đứng đầu; tập hợp đầy đủ các thông tin cần thiết; nghiên cứu nắm vững nội dung luật có liên quan; hệ thống hóa các văn bản hướng dẫn thi hành luật; thu thập, nghiên cứu, đối chứng, so sánh thông tin giữa các nguồn khác nhau; tham khảo các báo cáo thanh tra, kiểm toán; kết hợp chặt chẽ việc nghe báo cáo với trao đổi, đối thoại trực tiếp tại cuộc họp và trong quá trình giám sát; đề xuất kiến nghị các biện pháp xử lý theo thẩm quyền; thường xuyên theo dõi, đôn đốc việc thực hiện kết luận, kiến nghị sau giám sát.
Hai chức năng cơ bản của Hội đồng nhân dân là quyết định và giám sát. Hoạt động giám sát không chỉ diễn ra tại kỳ họp mà còn được tiến hành thường xuyên liên tục do Thường trực Hội đồng nhân dân, các ban Hội đồng nhân dân, tổ đại biểu, đại biểu Hội đồng nhân dân tiến hành. Nếu quá trình giám sát được tổ chức tốt, phát hiện và phản ảnh đúng bản chất vấn đề thì đây là cơ sở quan trọng để đưa ra các quyết định chuẩn xác, đáp ứng yêu cầu thực tiễn, năng lực quyết định của Hội đồng nhân dân được nâng lên. Sau khi các quyết định được đưa ra, các cơ quan liên quan triển khai thực hiện, hoạt động giám sát đồng thời phải được tiến hành nhằm đảm bảo các nghị quyết Hội đồng nhân dân thật sự đi vào cuộc sống. Chính vì vây, Thường trực Hội đồng nhân dân huyện sẽ tổ chức hoạt động giám sát hằng năm đúng tinh thần Nghị quyết đề ra, góp phần vào việc thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng an ninh trên địa bàn huyện.
Trần Thị Thu Ba - PCT HĐND huyện Tiên Phước