Hơn 10 năm trước, tôi gặp anh Nguyễn Đình Hoa, ở thôn 5, Tiên Hiệp, Tiên Phước (Quảng Nam) tại Hội thi thể thao Quốc phòng toàn dân tỉnh Quảng Nam. Hoa là vận động viên tiêu biểu môn đẩy gậy của xã Tiên Hiệp, khỏe mạnh, vạm vỡ.

Thế mà sau đó tôi nghe nói Hoa bị bệnh viêm gan B, lặn lội khắp nơi điều trị nhưng bệnh tình vẫn không thuyên giảm... Tình cờ anh gặp một thầy lang ở Ninh Thuận bày đi tìm loại nấm mọc trên cây lim xanh để uống, bệnh sẽ dứt, Hoa về quê, chống gậy leo lên khu rừng Suối Bùn, Tiên Phước, nơi có những cánh rừng lim xanh bạt ngàn và cũng đầy thứ nấm mọc trên những thân cây lim xanh đã mục. Lạ kỳ thay, uống thứ nấm ấy, chưa đầy 2 tháng, bệnh viêm gan của Hoa thuyên giảm dần rồi dứt hẳn...

Anh Nguyễn Đình Hoa bên rừng lim xanh gần 10 năm tuổi của mình.

Chuyện về anh Nguyễn Đình Hoa uống nấm lim xanh chữa khỏi bệnh gan đã được chúng tôi theo dõi và thực hiện trên nhiều loạt phóng sự, được cả nước biết đến. Hoa còn đi hái nấm về san sẻ cho nhiều người mắc bệnh gan khác từ nhiều địa phương trên cả nước cùng uống rất hiệu quả. Ngành y tế Quảng Nam, Bộ Y tế cũng đã kiểm tra xác định nấm lim xanh anh Nguyễn Đình Hoa hái từ rừng Suối Bùn có những hoạt tính điều trị được bệnh gan là loại nấm quý, đã được Giáo sư, Tiến sĩ Đỗ Tất Lợi ghi trong danh mục "Cây thuốc và vị thuốc quý của Việt Nam". Tiếng lành đồn xa, đến mức chưa bao giờ Hoa mở doanh nghiệp để mua bán nấm lim xanh, nhưng có người đã mượn danh của Hoa để quảng cáo bán nấm lim xanh.

Hoa bảo: "Có chăng thì số lượng nấm tôi hái về không dùng hết nên san sẻ cho mọi người bị bệnh cùng uống, cùng trị bệnh, chứ làm gì lấy đâu ra nhiều nấm để mà mở hẳn một "doanh nghiệp nấm lim xanh" mang tên Nguyễn Đình Hoa...!". Nhưng chuyện chưa dừng lại ở đó. Từ khi biết nấm lim xanh là loại nấm quý, mà những cánh rừng lim xanh ở Suối Bùn, Tiên Phước đã bị chặt phá trơ trụi, Hoa nảy sinh ý tưởng trồng cây lim xanh để sau này cấy nấm, lấy nấm lim xanh làm thuốc trị bệnh cho mọi người.

Năm 2009, Hoa tìm đến Trung tâm giống cây lâm nghiệp ở Sơn Hà, Quảng Ngãi mua 20.000 cây giống lim xanh mang về Tiên Hiệp, quyết định chặt bỏ hết  9ha cây keo hơn một năm tuổi, thay thế vào đó bằng cây lim xanh. Gần 10 năm qua, ý tưởng của Hoa đã thành hiện thực, ai đi qua Tiên Hiệp, Tiên Phước cũng ngỡ ngàng trước cánh rừng lim xanh bạt ngàn của anh. Gần 20.000 cây lim xanh đã đạt đường kính từ 15 đến 25cm... Theo giá thị trường, gỗ lim hiện nay có giá từ 40 đến 50 triệu đồng một m3, 9ha rừng lim xanh của Hoa ước tính trị giá hiện nay hơn 20 tỷ đồng... Chuyện anh Nguyễn Đình Hoa trồng lim xanh trên đất đồi vườn nhà lại là chuyện lạ, chưa từng có ở Quảng Nam, Tiên Phước và cả miền Trung này. Nhiều đoàn của ngành nông nghiệp, lâm nghiệp trong tỉnh, huyện đến tham quan, học tập kinh nghiệm trồng cây lim xanh của Hoa, học cả ý chí dám nghĩ, dám làm của anh...

Ông Hà Duy Luyện-Trưởng thôn 5, Tiên Hiệp cho biết, từ vườn lim xanh, anh Nguyễn Đình Hoa là một trong những nông dân sản xuất giỏi, tiêu biểu của huyện Tiên Phước. Nhưng ước mơ của Hoa từ 10 năm trước, không phải trồng nên rừng lim xanh chỉ để lấy gỗ mà từ những cây lim xanh này phải ươm trồng được cây nấm quý-nấm lim xanh. Đầu năm 2018, Hoa lặn lội vào tận Trung tâm tạo giống nấm quý ở thị xã Long Khánh, Đồng Nai, gặp ông Hoàng Minh Hải-Phụ trách Trung tâm.

Là một nhà khoa học, chuyên nghiên cứu về nguồn gen các loại nấm quý thuộc giống linh chi, ông Hải hướng dẫn Hoa cách trồng nấm trên gỗ cây lim xanh. Hoa về Tiên Hiệp, cắt tỉa một số số cành cây lim xanh, xay thành bột đưa vào lại Long Khánh và ông Hoàng Minh Hải đã cấy thành công giống nấm quý trên bột gỗ cây lim xanh của Hoa. Hoa vui mừng cho biết, nếu không có gì thay đổi, đầu năm 2019 sẽ dựng cơ sở cấy nấm lim xanh ngay giữ vườn lim xanh của mình. "Vậy là tôi sắp thành công rồi..."-Hoa khẳng định với chúng tôi như thế.

Không chỉ ước mơ trồng được nấm lim xanh để trị bệnh, giúp đời, từ nhiều năm nay Hoa cũng để tâm vào chuyện sưu tầm, tìm tòi các loại cây thuốc nam quý hiếm ở địa phương. Hôm chúng tôi lên Tiên Hiệp vào đầu tháng 9, Hoa cho biết, trong lần lên Nam Trà My tham quan vườn sâm Ngọc Linh của bà con Xơ Đăng, anh được một già làng chỉ cho biết một loại cây thuốc quý, chuyên trị các loại bệnh về xương khớp. Cây thuốc này lâu nay đồng bào miền núi cao vẫn dùng để bó cho trâu, bò khi bị sụt hố gãy chân, và dùng để nấu nước uống với người bị bệnh xương khớp.

Và cũng thật kỳ diệu, về rừng Suối Bùn ở Tiên Phước, Hoa đã tìm được giống cây thuốc quý đó, nhiều bà con trong xóm đã uống thử, như ông Nguyễn Xuân Ba (50 tuổi), bị viêm đa khớp, chỉ uống cây thuốc Hoa mang về sau một tháng, bệnh đã thuyên giảm hẳn. Ông Hà Duy Luyện cũng cho biết,  cũng mắc căn bệnh viêm đa khớp từ nhiều năm nay nhưng từ hôm uống cây thuốc của anh Hoa mang về, bệnh thuyên giảm hẳn, sau hai tháng thể trạng phục hồi thấy rõ.

Cùng với ông Ba, ông Luyện, nhiều người khác uống cây thuốc đã giảm bệnh về xương khớp. Ông Luyện cho biết, cây thuốc anh Hoa mang về, ở địa phương thường gọi là cây "dúc dắc", đem tra cứu về hình ảnh, đặc điểm của cây trên sách Danh mục cây thuốc và vị thuốc Việt Nam của Giáo sư, Tiến sĩ Đỗ Tất Lợi, có nhiều đặc điểm giống với cây thuốc có tên "Độc hoạt", có tác dụng chữa trị các bệnh về xương khớp. Anh Hoa và ông Luyện cũng nhờ chúng tôi, qua thông tin từ báo chí, rất mong ngành y tế Quảng Nam và các nhà khoa học  xem xét về đặc tính, hoạt tính y học của cây thuốc "dúc dắc" lấy từ rừng Suối Bùn, Tiên Phước và vùng núi Nam Trà My này. Anh bảo, đã mang cây thuốc "dúc dắc" về ươm trồng thử trên vườn nhà, nếu được ngành y tế xác định đúng đây là cây thuốc quý thì vườn nhà anh bên cạnh rừng lim xanh, nấm lim xanh có cây thuốc quý trị bệnh về xương khớp nữa thì ước mơ của anh đã thành công thêm nhiều lần.

                                                              Hồng Thanh - Báo CA Đà Nẵng