Ổ Dèo, Đá Bàng, Ồ Ồ là 03 địa điểm khác nhau trên cùng một dòng suối Ồ Ồ ở Tiên Châu. Dòng suối này khởi nguồn từ các khe suối nhỏ trên đỉnh Bằng Lim, đỉnh núi cao nhất của xã Tiên Châu (694 m), kết hợp với các khe nước rừng Hố Dầu đổ về tạo nên một thác nước đầu nguồn còn nguyên sơ gọi là Ổ Dèo.
Từ UBND xã Tiên Châu đi bộ khoảng 5km là đến khu danh thắng này. Người Tiên Phước xem đầu nguồn suối Ồ Ồ là điểm cực Tây để dò đoán thời tiết. Nếu đằng Tây (nơi suối Ồ Ồ) có mống thì nhất định trời sẽ mưa, lạnh và nếu nhìn về đằng Đông (cửa Đại - Hội An) có mống thì thời tiết khô hạn. Vì vậy, trong dân gian còn lưu truyền câu tục ngữ thể hiện ý niệm thâm sơn cùng cốc của dòng suối Ồ Ồ của người dân Tiên Phước xưa: Mống Cửa Đại, cá Mại chết khô/ Mống Ồ Ồ cá rô chết rét. Danh thắng đầu tiên của dòng suối Ồ Ồ đó chính là Ổ Dèo, cách trung tâm huyện chừng 8 km về hướng Tây Nam. Ổ Dèo gồm một tầng thác chính, chiều rộng 20 m, cao khoảng 5 m so với mặt nước và cao 50 m so với chân núi. Xung quanh thác nước là đá tảng cấu tạo như bức tường đá, cùng những cây cổ thụ lâu năm ôm lấy dòng thác, tỏa bóng mát che kín cả mặt hồ. Từ đỉnh thác, nước tạo thành dòng và đổ xuống mặt hồ bên dưới, vì thế mà người dân địa phương đặt tên cho thác nước là Ổ Dèo. Hồ có diện tích khoảng 100 m2, nước trong xanh và dòng xoáy không dữ. Du khách có thể đu mình trên những cây cổ thụ, dây leo bám trên các vách đá rồi gieo mình xuống hồ chứa nước một cách thích thú và an toàn. Từ đây, nước theo dòng dẫn xuống núi, chảy len lỏi qua các hang, hốc đá tạo thành một dòng thác trải dài (nếu nhìn từ chân thác), những tảng đá to trải rộng, phẳng tạo thành những hình thù đẹp mắt, là nơi lý tưởng để mọi người dừng chân, dã ngoại.
Nước từ thác Ổ Dèo len lỏi qua các tảng đá tạo thành dòng, xuôi chân núi đổ về Đá Bàng, một khối đá rộng 15 m, bề mặt đá phẳng lì, nhẵn bóng do sự bào mòn của dòng chảy, dòng nước bị chặn lại tạo thành một lưu vực nhỏ. Tại Đá Bàng còn có nhiều cây cổ thụ hàng trăm tuổi như sanh, sung… dây phong lan và các họ cây ký sinh bám đầy thân cây khiến du khách có cảm giác huyền bí, linh thiêng (Hình 1.31a). Đặc biệt tại đây, người dân lập một miếu thờ Bạch Hổ với quan niệm: Hoàng hổ ở giữa gọi là Trung phương/ Xích hổ là phương Nam/ Lục hổ là phương Đông, Bạch hổ là phương Tây và Hắc hổ là phương Bắc. Vì vùng đất này nằm về hướng Tây của huyện nên cư dân ở đây đã chọn thờ Bạch Hổ, thể hiện cho sức mạnh thế giới Diêm Vương và kiểm soát linh hồn khách hành hương, cầu mưa và cầu cho mọi sự sinh sôi, phát triển, trừ đuổi tà ma, quỷ quái, cầu cho mọi người được khỏe mạnh, bình an, chăn nuôi, trồng trọt đều tốt, phát đạt. Từ Đá Bàng, nước đổ về thác Ồ Ồ và được xem như thác chính của dòng suối. Địa điểm này gần trung tâm huyện nhất (chừng 4 km), nên du khách khắp nơi tìm về đây tắm suối, dã ngoại thường xuyên. Ồ Ồ có 5 tầng thác, ước tính chiều dài thác chừng 50 m, chiều ngang 20 m và độ dốc trên 450.
Những tầng, bậc đá cao ngút và trải rộng tạo nên những hang, hốc, hình thù kỳ thú, mặc cho nước len lỏi rồi dội tung trắng xóa xuống ghềnh đá. Ồ Ồ có đến 5 hồ chứa nhân tạo, mỗi hồ đủ cho 10 người tắm, nước trong xanh, mát lạnh. Dưới suối có nhiều loại cá sinh sống như trê, tràu, chình, lấu, thác lát, ốc, cua, tôm… nên người dân thường xuyên khai thác nguồn thủy sản quý phục vụ cho cuộc sống.
TH - Tiên Phước Portal
