Vào mùa thu hoạch loòng boong, nhưng đến với các vườn đồi trung du Tiên Phước (Quảng Nam) đâu đâu cũng nghe tiếng thở dài của người trồng. Nhiều diện tích loòng boong mất trắng do nắng hạn kéo dài.

        Mất trắng

    Tiên Phước và Đại Lộc là hai "vựa" loòng boong nổi tiếng với mỹ danh "Nam trân" (ngọc phương Nam) của Quảng Nam. Loòng boong Đại Lộc thường mọc tự nhiên trong rừng, thu hoạch vào trung tuần tháng 10; còn loòng boong Tiên Phước được trồng trên các vườn đồi, ra hoa sớm hơn, khoảng tháng 4 đến tháng 6 và mùa trái chín khoảng cuối tháng 7 đầu tháng 8 dương lịch.

Nhiều nhà vườn Tiên Phước mất trắng vụ loòng boong năm 2014.

       Toàn H. Tiên Phước có hơn 240 ha trồng loòng boong. Trong đó, có 120 ha cho quả thường xuyên, giúp nhiều nhà vườn có thu nhập từ 50 đến 100 triệu đồng/vụ trở lên. Thế nhưng, mùa loòng boong năm nay người làm vườn Tiên Phước không giấu được tiếng thở dài vì mất mùa, nhất là ở các xã Tiên Châu, Tiên Lãnh, Tiên Mỹ và TT Tiên Kỳ. Ông Triệu Tấn Thông, ở thôn Hội Lâm, xã Tiên Châu, đưa chúng tôi ra xem khu đồi trồng loòng boong phía sau nhà.

      Ông Thông cho biết, khu vực trồng loòng boong này rộng 2 sào, những năm được mùa được giá, mỗi mùa sai trái nên sản lượng trên 3 tấn, cho thu nhập 45-50 triệu đồng. Nhưng năm nay thì chỉ có vài gốc loòng boong cho trái, nhưng cũng chỉ lác đác vài chùm, coi như mất trắng. "Do thời tiết khô hạn kéo dài nên loòng boong bị trụi lá, đến cuối tháng 6 đầu tháng 7 mới có vài cơn mưa, cây mới xanh trở lại. Nhưng cây bị kiệt sức nên loòng boong ít ra hoa. Khi ra hoa lại gặp gió tây nam nên hoa rụng hết, không đậu trái", ông Thông nói.

        Mùa loòng boong thất bát đồng nghĩa với việc hàng trăm gia đình ở Tiên Phước mất đi nguồn thu nhập tương đối lớn, kinh tế gia đình gặp nhiều khó khăn. Chị Nguyễn Thị Tuyết Nhung, ở thôn Hội Sơn, xã Tiên Châu, lo lắng: "Năm nay loòng boong ra chuỗi hoa lác đác, không quá một phần mười số gốc. Mất mùa nên người trồng loòng boong như chúng tôi gặp rất nhiều khó khăn, vừa không có thu nhập trang trải trong cuộc sống, vừa không có kinh phí để chăm sóc lại vườn".

Những cây loòng boong cho trái cũng chỉ lác đác vài chùm.

          Nguy cơ mất mùa cao

         Theo kinh nghiệm của người trồng loòng boong và khảo sát của cán bộ Phòng NN&PTNT H. Tiên Phước, thì những năm thời tiết thuận lợi, sau khi ra hoa, trời có mưa trong khoảng tháng 4 đến tháng 6 là điều kiện lý tưởng để loòng boong đậu quả. Với việc nắng nóng, khô hạn kéo dài từ đầu năm đến nay, chu kỳ sinh trưởng của loòng boong bị ảnh hưởng nên cây không thể ra quả. Nhưng năm nay diễn biến thời tiết bất lợi khiến các vườn loòng boong không thể đậu quả, các hộ làm vườn tại đây đối mặt với nguy cơ mất trắng. Tình cảnh mất mùa không chỉ gây khó khăn cho các nhà vườn mà còn đặt ra thách thức cho ngành nông nghiệp huyện trong việc phát triển cây trồng một cách hiệu quả, bền vững.

          Ông Tống Phước Thuần, Chuyên viên Phòng NN&PTNT H. Tiên Phước kiến nghị: "Hầu hết các công trình thủy nông ở khu vực vườn đồi Tiên Phước bị cạn kiệt, không có nước tưới trong mùa nắng hạn vừa qua nên rất nhiều cây trồng, nhất là cây loòng boong bị thất thu diện rộng. Huyện rất mong được Trung ương và tỉnh đầu tư một số công trình trung thủy nông để đảm bảo nước tưới phát triển kinh tế vườn đồi trên địa bàn huyện".

        Cùng với cây hồ tiêu, bưởi, trụ lông..., cây loòng boong cũng được xem là nguồn thu nhập chính cho nhiều nhà vườn của H. Tiên Phước. Nhưng nguồn thu nhập này cũng rất bấp bênh do cây loòng boong cho quả nhiều hay ít phụ thuộc khá nhiều vào diễn biến của thời tiết, hơn nữa lại rất khó áp dụng kỹ thuật chăm sóc. Theo kinh nghiệm của các hộ dân, loòng boong ở Tiên Phước cứ sau một chu kỳ 3 - 4 năm được mùa thì lại rơi vào cảnh mất mùa ở 2 - 3 năm tiếp theo. Chính vì thế, người làm vườn Tiên Phước rất mong bộ, ngành Trung ương và địa phương quan tâm đầu tư hệ thống thủy lợi, hỗ trợ về kỹ thuật, xây dựng thương hiệu... để loòng boong trên địa bàn huyện phát triển mạnh theo hướng hàng hóa, góp phần ổn định kinh tế gia đình.

                                                                                                    Th.Hà - Báo CA Đà Nẵng